“Geçmiş, geleceğin malzemesidir.” Cemil Meriç
“Geçmiş geçmiştir; ama gelecek bizimdir.” F. W. Robertson
Siz değerli üyelerimiz “Derneksizler Kulübüne” Hoş geldiniz. Bu kulübün ilk kuralı, hakkında konuşmamaktır. ikinci kuralı, bu kulüp hakkında KONUŞMAMAKTIR!
Evet biliyorum, “Siz değerli üyelerimiz” hangi derneğe nasıl üye olursam, hangi derneğin üyeliğinden mahrum kalırım? hangisinin aidatını kaçırırdım, hangisine daha çok borcum var? Hangisinin ahbabı çok, hangisi çavuşla sıkı fıkı? Hangisi şu-cu hangisi bu-cu? Hangisi yancı, hangisi okeye dönüyor? Think mi Thank mi? Zilyon tane soruyla boğuşuyorsunuz ve kendinizi bu satırların uhrevi diyarında meditatif bir huzura gark eyliyorsunuz. Ve emin olun doğrusunu yapıyorsunuz. Çünkü hiçbiri size benim anlattıklarımı anlatmayacak.
Ayrıca bu amme hizmetini değerli sponsorum ve üyesi olduğum nadide kuruluşlar olan “Halk Kütüphanesi” ile “Millet Kıraathanesi” sayesinde plastik bardakta çay ile poaçanın muazzam “new age” adeta bir ginseng etkili ruhaniliğiyle sağlıyorum. Buradan Halk Kütüphanelerine ve Millet Kıraathanelerine selamlar saygılar.
Malumunuz YEKA-3 GES ihalesine başvuru için sayılı günler kaldı. Detaylarını daha önceden 9 Eylül 2019 tarihli “Nereyi Kapatalım Abi?”[1] başlıklı ve 24 Temmuz 2020 tarihli “NEREYİ KAPATTIK ABİ? Mini YEKA’lar Nereye Kuruldu?”[2] yazılarımda verdiğim; Adıyaman(30MW), Ağrı (30MW), Aksaray (30MW), Ankara (40MW), Antalya (50MW), Batman (30MW), Bayburt (10MW), Bilecik (20MW), Bingöl (20MW), Bitlis(30MW), Burdur (30MW), Bursa (20MW), Çankırı (30MW), Çorum (10MW), Diyarbakır (40MW), Elâzığ (20MW), Erzurum (30MW), Eskişehir (30MW), G.Antep (50MW),Hakkari (20MW) Iğdır (20 MW), K.Maraş (10 MW), Kars (20 MW), Kırşehir (20 MW), Kilis (20 MW), Malatya (30 MW), Mardin (50 MW), Mersin (39 MW), Muş (30 MW), Nevşehir (20 MW), Osmaniye (30 MW), Siirt (30 MW), Şırnak (20 MW), Uşak (30 MW), Van (50 MW),Yozgat (30 MW) illerimize 1000MW güneş enerjisi santralinin kurulacağı müjdesiyle bizlere umut vaat eden en önemli yenilenebilir enerji olaylarından biri olan nam-ı diğer Mini YEKA için ÜFE oranında eskalasyonun kafalara yatmadığını görüyorum. Aslında kafalara yatmayan “30 Kuruş/kWh” üzerinden açık eksiltme ile verilecek mali teklifler sonrası Türk lirasının belirsiz gidişatı ve yabancı para birimlerinin şahlanışı. Bu arada “30 Kuruş/kWh” ifadesini görenler elinizi lütfen yavaşça hesap makinesinden kaldırın ve kenara koyun.
Bir kere ihale sonucu 30 krş/kwh gibi bir fiyat çıkması imkânsız, muhtemelen çok çok altında fiyatlar ve teklifler olacak. Özellikle ışınımın yüksek olduğu, enerji tüketimi yoğun, gelişmiş illerimizde yapılan ihalelerde akla zarar fiyatlar görebileceğiz diye tahmin ediyorum. Bu yazıda 10MW AC kurulu gücünde bir santralin maliyetlerini ve nakit akışını projekte etmeye çalıştım.
10 MW YEKA GES için Finans Öngörüleri
Öncelikli olarak bu yatırımı yapacak kişilere yol vermek adına varsayımlarımı iyi senaryoya göre hazırladığımı ve marjinal durumları göz ardı ettiğimi belirtmek isterim. Ayrıca genel olarak yaptığım tahminlemede birçok konunun detayına gerek yer kısıtlılığı gerekse de zaman kısıtlılığı nedeniyle yer vermediğimi bilmenizi isterim. Öngörümüzde maliyetleri şekillendirirken iki detay üzerinde durmam gerekti. Birincisi mühendislik, kurulum ve Tedarik (EPC) maliyetlerin hangi oranda düşebileceği, ikincisi TL’nin ne kadar değer kaybedeceği yani doların ne kadar artabileceği.
Maliyetlerin ne kadar düşebileceği konusunda yol haritamı belirleyen Rapor VDMA, Fotovoltaik ekipmanlara yönelik “International Technology Roadmap for Photovoltaic (ITRPV)”[3] – (Fotovoltaik Uluslararası Teknoloji Yol haritası) isimli rapor, hatta bu raporun 58.sayfasında bulunan “fotovoltaik sistemlerin dünya çapındaki maliyet unsurları” başlıklı yıllık fiyat düşüşünü gösteren aşağıdaki grafiği oldu.
Grafik 1:FV Sistem ekipmanları Maliyet
Bu grafiğe göre aşağıdaki 2020,2022,2024,2027 ve 2030 yıllarında Fotovoltaik genel ekipman ve sistemlerin fiyat düşüş tablosunu çıkardım.
| Fiyat Düşüşleri* | 2019 | 2020 | 2022 | 2024 | 2027 | 2030 |
| Güneş Panel | -4,9% | -7,7% | -8,3% | -15,2% | -17,9% | |
| Elektriksel Malzemeler ve Kablolama | 0,0% | -9,1% | 0,0% | -20,0% | -12,5% | |
| Arazi | 0,0% | 0,0% | 0,0% | 0,0% | 0,0% | |
| Şebeke Bağlantısı ve İdari Harçlar | -33,3% | 0,0% | 0,0% | 0,0% | 0,0% | |
| İnvertör | -14,3% | 0,0% | -16,7% | -20,0% | 0,0% | |
| Altyapı/montaj Mekanik- İşçilik Dahil | -5,9% | -6,3% | -6,7% | -21,4% | -18,2% | |
| Proje Ek maliyetleri (Vergi ve Beklenmeyen Giderler) | 0,0% | 0,0% | -6,7% | 0,0% | -14,3% | |
| Toplam | -5,0% | -5,3% | -6,7% | -13,1% | -13,7% |
Bu tabloya göre fotovoltaik sistem ekipmanlarını ve diğer maliyetleri “dolar” enflasyonundan arındırılmış bir şekilde hesapladım. ITRPV’nin 2019 yılı “dünya” ortalama maliyet oranlarına göre 10MWe (AC) bir Fotovoltaik Güneş Elektriği Santralinin maliyetleri ekseninde aşağıdaki fiyat projeksiyonu tablosunu ortaya çıkardım.
| Yıllar | 2019 | 2020 | 2022 | 2024 | 2027 | 2030 | ||
| 10MW EPC Maliyeti Toplam | ITRPV 2019 Maliyet Oranı | Wp Fiyatı [USD] | Wp Fiyatı [USD]* | Wp Fiyatı [USD] | 2022 Wp Fiyatı [USD] | 2023 Wp Fiyatı [USD] | Wp Fiyatı [USD] | |
| Güneş Paneli [400Wp/30.000 Adet] | $2.315.088,2858 | 41,00% | $0,1929 | $0,1835 | $0,1694 | $0,1553 | $0,1318 | $0,1082 |
| Elektriksel Malzemeler ve Kablolama | $621.121,2474 | 11,00% | $0,0518 | $0,0518 | $0,0471 | $0,0471 | $0,0376 | $0,0329 |
| Arazi ve İmar | $338.793,4077 | 6,00% | $0,0282 | $0,0282 | $0,0282 | $0,0282 | $0,0282 | $0,0282 |
| Şebeke Bağlantısı ve İdari Harçlar | $169.396,7038 | 3,00% | $0,0141 | $0,0094 | $0,0094 | $0,0094 | $0,0094 | $0,0094 |
| İnvertör | $395.258,9756 | 7,00% | $0,0329 | $0,0282 | $0,0282 | $0,0235 | $0,0188 | $0,0188 |
| Altyapı/montaj Mekanik- İşçilik Dahil | $959.914,6551 | 17,00% | $0,0800 | $0,0753 | $0,0706 | $0,0659 | $0,0518 | $0,0423 |
| Proje Ek maliyetleri (Vergi ve Beklenmeyen Giderler Dahil) | $846.983,5192 | 15,00% | $0,0706 | $0,0706 | $0,0706 | $0,0659 | $0,0659 | $0,0565 |
| Toplam | 5.646.556,79 | 100,00% | $0,4705 | $0,4470 | $0,4235 | $0,3953 | $0,3435 | $0,2964 |
Maliyetlere etki edebilecek bir diğer husus Teminat mektupları olacaktır. 03 Temmuz 2020 tarihinde yayınlanan GÜNEŞ ENERJİSİNE DAYALI YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAK ALANLARI VE BAĞLANTI KAPASİTELERİNİN TAHSİSİNE İLİŞKİN YARIŞMA İLANI’na[4] göre YEKA ihalesi katılım başvurularının bu yıl 19 Ekim ve 22 Ekim tarihleri arasında yapılması gerekiyor, bu tarihe “kesin, 1 (bir) yıl süreli, tamamen ve kısmen nakde çevrilebilir, limit dışı ve 10 (on) MWe kapasiteli yarışmalar için 3.500.000 (üçmilyonbeşyüzbin) Türk Lirası, 15 (onbeş) MWe kapasiteli yarışmalar için 5.500.000 (beşmilyonbeşyüzbin) Türk Lirası, 20 (yirmi) MWe kapasiteli yarışmalar için 7.000.000 (yedimilyon) Türk Lirası tutarındaki teminat mektubu” hazırlanması gerekiyor. İhalenin kazanılması durumunda bu teminat mektubu 10 yıl süreli ve bu bedellerin iki katı olacak şekilde sunulacak. Yani 10MWe bir GES projesi için 10 yıl süreyle “7 milyon TL” teminat mektubunun maliyetlerini yatırımın nakit akışının bir köşesine yazmamız gerekiyor.
Buraya kadar kısaca özetlemek gerekirse 2020 itibariyle 10MWe AC güce sahip tesisin 1 kWp’ini kurmak için 447$/kwp bir maliyetimiz olduğu yönünde. Lakin tesisin hayata geçmesi için tahmini sürenin en az iki yıl olabileceğini biliyoruz. Nitekim başvuruların Ekim ayında alınacağı duyurulsa da “açık eksiltme ihalesinin” 2020 yılı içerisinde yapılması pek mümkün olmayabilir. Ama biz yine de Aralık 2020 itibariyle ihalenin tamamlanacağını ve 10 MWe AC kurulu gücünde bir ihaleyi 20 Kuruş (TL)’den kazandığımızı varsayalım. İhale sonrası tesisin hayata geçmesi için şartnamede belirlenen yaklaşık süreler olarak aşağıdaki basit gantt diyagramından görülebilir.
Görüldüğü üzere ihaleyi kazandık ve işe koyulduk. Aday YEKA olarak sunduğumuz arazinin bile değerlendirme süresi 195 gün civarı sürebiliyor. Yaklaşık 74 ihale ve her ihale için en az iki aday YEKA arazisinin değerlendirilmesi söz konusu olduğu için süre makul gibi görünüyor. Bu süreler birçok evrak değerlendirmesinin son güne kadar sarktığı, ama hiçbir itiraz ya da ret alınmayan “vasat süreli proje geliştirme” senaryosu.
Sözleşmenin imzalanması ile “15 yıllık sabit fiyat garantisi” nin başlaması nedeniyle söz konusu yatırımı yapan kimsenin destek süresini azaltmak isteyeceğini düşünmüyorum. Bu nedenle iyi senaryo ile aşağıdaki sürelerde projenin tamamlanabileceği öngörülebilir:
Bu aslında biraz “çok iyi” senaryoya göre 1 ocakta kazanılan ihale sayesinde 6 Haziran 2022’de inşaatımızı bitirebileceğimiz ve 2022 yılı başından itibaren ekipman vb. satın almalara başlayabileceğimiz öngörülebilir. Bu sayede sabit fiyatlı alım garantisinden sadece 18 aylık bir kaybımız olacak ve 13,5 yıl “eskalasyon” a tabi 0,20TL’lik fiyatımızdan satabileceğiz.
6 Haziran 2022’de bize bu tesisin maliyeti yukarıdaki açıkladığımız varsayımlar doğrultusunda 423,5$/kWp olacak. Peki 20 kuruşumuz 6 Haziran 2022’de kaç TL’ye evirilecek ya da –dilimizde yabancı kökenli böyle bir kelime var mı bilmiyorum ama– “eskale edilecek”?
Eskalasyon Piyangosu
Öncelikle eskalasyon nedir bunun cevabını vermeye çalışalım. İnşaat sektöründe birim fiyat hesaplamada yaygın olarak kullanılan eskalasyon “İhalelerde sözleşme fiyatının maliyetlerdeki artışa göre güncellenmesi anlamına gelmektedir.[5] Yüksek enflasyon nedeniyle girdi fiyatlarında görülen hızlı artışların sabit birim fiyatlarla ihalenin gerçekleştirilmesini engellediği için başvurulan bir yoldur. Eskalasyon fiyat farkı anlamında kullanılmaktadır.”
İhale şartnamesinde yazana göre göre Üretici fiyat Endeksine (ÜFE) dayalı bir hesaplaması olan “Eskalasyon Katsayısı” söz konusu ve Formülü Şu:
AFGD = OAFGD x (ÜFEA / ÜFEB)
Burada şair “AFGD” yi “Artırımlı fiyat Garantisi Desteği” anlamında kullanmış, lakin şartnamede açılımını yazmadan “3 (üç) aylık dönem için hesaplanan güncel birim elektrik enerjisi alım fiyatı (kuruş/kWh)” olarak belirtmiş. Yani yatırımcıların ihaleyi kazandıkları fiyat ilk AFGD olacak, bu ilk fiyat ise 3 ay boyunca uygulandıktan sonra 4. Ay bu formül uygulanacak ve ikinci AFGD bulunacak.
OAFGD ise kurnaz okurların tahmin edeceği üzere “ortalama arttırılmış fiyat garantisi desteği” şeklinde açılabilir. Sözleşmeyi 01.Ocak 2021’de 20 kuruş üzerinden imzaladığınızı varsayıyoruz. Bu 20 kuruşunuz “enflasyon, Arz-talep, Politika, Çevre ve Teknoloji” gibi faktörler nedeniyle 01 Ocak 2021’deki değerini yitirecek, ama biz tesisi daha kuramadık ve zaman bizim aleyhimize işliyor. İşte güçlü ekonomimizin çokomelli bu yapısı nedeniyle ÜFE oranlamasıyla enerji satış fiyatımızın reel değerini koruyoruz.
Tam bu noktada Türkiye İstatistik Kurumu TÜİK’in “sıfır hata prensibiyle hazırladığı” istatistikleriyle üretici fiyat endeksi “ÜFE”[6] değerlerini oranlamamız gerekiyor. Burada “ÜFEA” olarak nitelenen varsayımsal olarak fiyat garantisi desteğimizin başladığı tarih olan 01.Ocak 2021’den “1(Bir) ay” öncesine ait ÜFE değeri, yani “Aralık 2020” tarihli ÜFE değeri olacak. ÜFEB ise yine 01.Ocak 2021’den 4(dört) ay öncesine ait ÜFE değeri olacak, bu durumda ÜFEB’miz ise Ağustos 2020 tarihli ÜFE olacak. Sonra ÜFEA’yı ÜFEB’ye bölüp, OAFGD(3 ay 20 kuruştan satış fiyatının aritmetik ortalaması olan 20 kuruş) ile çarptığımızda Nisan-Mayıs-Hazirran 2021 tarihlerine ait uygulanacak yeni elektrik satış fiyatını bulacağız. Aslında EPDK’nın her 3 ayda bir yayınladığı tarifelerde muhtemelen benzer bir şekilde hesaplandığı için böyle bir formülün önerildiğini düşünüyorum.
Şimdi temel soruna gelelim. Biz kâhin miyiz, müneccim miyiz, Balrog’un ateşten kırbaçına takılıp Moria Madenlerinin derinliklerine düşen Gandalf[7] mıyız? Hayır değiliz; fakat geçmişi gören geleceği görür, “tarih tekerrürden ibarettir” ifadelerini bilenlerdeniz. Geçmişte ÜFE’nin nasıl arttığını bilirsen, geleceğe bir yorum katabilir ve öngörüde bulunabilirsin. Bu nedenle ben de şimdilerde “hayalet yazar” olarak birkaç profesöre Açık öğretim Fakültesi kitapları yazan ve kariyer sitelerinde uzun süredir dikiş tutturmayı bekleyen değerli arkadaşım dahi Ekonometrist Orçun’dan[8] destek aldım. Kendisi 2008’den günümüze kadar olan ÜFE değerlerindeki artış oranından referans alarak, regresyon analiziyle 2063’e kadar olası ÜFE artış senaryosuna ait trendleri oluşturdu. Sonra önümüzdeki 15 yılda ÜFE artış oranını ön görerek yukarıdaki formüle göre kabaca “brüt gelir tahminlemesi” yaptık.
Tabi bu öngörüde şartnamede belirtilen küçük ama ne yazık ki çok önemli bir detayı atladık. İlgili YEKA şartnamesine göre şayet bir tarihteki “Artırımlı Fiyat Garantisi Desteğimiz (AFGD)”; “Artırımlı Piyasa Takas Fiyatı (A-PTF)’dan büyük olursa APTF’yi elektrik satış fiyatı olarak kullanmamız gerekiyor. Burada APTF ise “Herhangi bir 3 (üç) aylık dönemin başladığı tarihten 1 (bir) yıl öncesine kadar geçen sürede gerçekleşen günlük piyasa takas fiyatlarının (PTF) aritmetik ortalamasının 1,25 (birvirgülyirmibeş) ile çarpılması sonucunda “kuruş/kWh” cinsinden hesaplanan değeri” şeklinde ayrıca açıklanmış. Yani örneğin 2032 Ocak-Şubat-Mart tarihine ait gelir öngörüsünü yaparken bir de EPİAŞ verilerini[9] projekte edip, 2031 yılına ait piyasa takas fiyatı tahminlemesini yapıp, aritmetik ortalamasını alıp 1,25 ile çarpıp, 2032 Ocak-Şubat-Mart aylarının AFGD’sinden büyük mü yoksa küçük mü olduğunu kontrol eden bir formül yazmam gerekiyordu. Ne yalan söyleyeyim Bill Gates’in değerli oyuncağı, uzaylıların bize armağını excel için çok zor şeyler olmasa da yazının uzayacak olması nedeniyle o kısmı boş bıraktım.
Açıkçası kendimi purosunu tüttüren ve kuracağı YEKA’nın hayaliyle her nefeste yanıp tutuşan, taştan yüzüklü, altın kolyeli, yatlı, katlı, atlı, bol sıfırlı banka hesaplı yatırımcının yerine koydum ve şöyle düşündüm:
“Piyasa takas fiyatının aritmetik ortalamasının 1,25 ile çarpımı, AFGD’den hiçbir zaman küçük olmaz kardeşim. 1(Bir) kWh saat ürettiğimiz elektriğe 2021 yılında 20 kuruş fiyat vermişim daha ne olsun?”
Şimdi bu işlemler, varsayımlar ve formüller neticesinde Antalya ilinde kurmayı planladığım 12MWp (DC)/10MWe(AC) gelir beklentimi şu tabloya koydum:
| DC Güç kWp | AFGD Yıllık Ortalama [TL Kuruş] | Fiyat Artış Oranı Ortalama | Yıllık Işınım Düzeyi [kWh/kWp] | Yıllık Enerji Üretimi kWH (kWpxkWh) | Yıllık Gelir Brüt TL (AFGDxEnerji Üretimi) | |
| 12000 | 2021 | 21,71 | 1450 | 17.400.000 | ₺0,00 | |
| 2022 | 24,72 | 12,16% | 1450 | 17.365.200 | ₺2.146.298,76 | |
| 2023 | 27,94 | 11,52% | 1450 | 17.052.000 | ₺4.763.889,98 | |
| 2024 | 31,38 | 10,98% | 1450 | 16.878.000 | ₺5.296.929,46 | |
| 2025 | 35,07 | 10,50% | 1450 | 16.704.000 | ₺5.857.550,10 | |
| 2026 | 38,99 | 10,07% | 1450 | 16.530.000 | ₺6.445.636,50 | |
| 2027 | 43,53 | 10,41% | 1450 | 16.356.000 | ₺7.119.083,06 | |
| 2028 | 47,97 | 9,27% | 1450 | 16.182.000 | ₺7.762.892,51 | |
| 2029 | 52,67 | 8,92% | 1450 | 16.008.000 | ₺8.431.688,90 | |
| 2030 | 57,62 | 8,60% | 1450 | 15.834.000 | ₺9.124.336,70 | |
| 2031 | 62,83 | 8,29% | 1450 | 15.660.000 | ₺9.839.629,80 | |
| 2032 | 68,57 | 8,36% | 1450 | 15.486.000 | ₺10.618.416,32 | |
| 2033 | 74,50 | 7,97% | 1450 | 15.312.000 | ₺11.408.121,89 | |
| 2034 | 80,50 | 7,45% | 1450 | 15.138.000 | ₺12.186.104,01 | |
| 2035 | 86,22 | 6,63% | 1450 | 14.964.000 | ₺12.901.824,33 | |
| 2036 | 86,75 | 0,61% | 1450 | 14.790.000 | ₺12.830.561,57 | |
| 2037 | 87,28 | 0,61% | 1450 | 14.616.000 | ₺12.757.445,67 | |
| ₺126.732.963,90 |
Sayılara bakınca fena tutarlar görmediğinizi düşünüyorsunuz. Tabloda en önemli unsur yıllık %1 verim düşüşü nedeniyle enerji üretiminin azalması olarak değerlendirilebilir. 2022’deki fiyat olasılıklarına göre yatırım bütçemiz 423,5$/kWp’idi. Yani 12.000kWp(DC)x 423,5$/kWp= 5.082.000,00USD bir yatırım ön görmüşüz. Bu yatırımın geri dönüş süresini bulmak için toplam yatırım tutarımızın brüt gelir toplamına eşit olduğu zamanı bulmamız gerekiyor. Lakin Amerikan dolarıyla yatırım yaptık ama gelir TL, şimdi ne olacak?
Burada da rahmetli başkan G.Washington’un yarattığı para birimi ABD dolarının tahminlemesi devreye giriyor. Normalde size anlı şanlı derecelendirme kuruluşlarıyla, banka ve sermaye piyasası monopollerinin dolar tahminlerine göre bir şeyler sunmak, yapay zekalarla, evrimsel algoritmalarla, yapa sinir ağlarıyla dolu kuantum bilgisayarlarıyla dolar tahmini yapmak isterdim; fakat “Hey yumurtaya can veren Allah’ım, Yeşil biberi nasıl yarattın?”[10] sorusunun cevabının asla bulunmadığı nadide ülkemin felsefeyle dolu topraklarında yaşadığımı hatırladım. Bu nedenle basit bir Google aramasında çıkan şu tabloda[11] yer alan Dolar/TL kurlarına göre tahminde bulundum.
| Yıl | Ay | Мin-Maks FİYAT TL | Son Fiyat | Toplam,% |
| 2020 | Eylül | 7.36-7.65 | 7,54 | 2,45% |
| 2020 | Ekim | 7.43-7.65 | 7,54 | 2,45% |
| 2020 | Kasım | 7.54-7.81 | 7,69 | 4,48% |
| 2020 | Aralık | 7.69-7.95 | 7,83 | 6,39% |
| 2021 | Ocak | 7.75-7.99 | 7,87 | 6,93% |
| 2021 | Şubat | 7.59-7.87 | 7,71 | 4,76% |
| 2021 | Mart | 7.71-7.98 | 7,86 | 6,79% |
| 2021 | Nisan | 7.86-8.14 | 8,02 | 8,97% |
| 2021 | Mayıs | 8.02-8.30 | 8,18 | 11,14% |
| 2021 | Haziran | 8.11-8.35 | 8,23 | 11,82% |
| 2021 | Temmuz | 8.23-8.52 | 8,39 | 13,99% |
| 2021 | Ağustos | 8.33-8.59 | 8,46 | 14,95% |
| 2021 | Eylül | 8.30-8.56 | 8,43 | 14,54% |
| 2021 | Ekim | 8.14-8.43 | 8,26 | 12,23% |
| 2021 | Kasım | 8.26-8.56 | 8,43 | 14,54% |
| 2021 | Aralık | 8.23-8.49 | 8,36 | 13,59% |
| 2022 | Ocak | 8.07-8.36 | 8,19 | 11,28% |
| 2022 | Şubat | 7.91-8.19 | 8,03 | 9,10% |
| 2022 | Mart | 8.03-8.31 | 8,19 | 11,28% |
| 2022 | Nisan | 8.19-8.48 | 8,35 | 13,45% |
| 2022 | Mayıs | 8.35-8.65 | 8,52 | 15,76% |
| 2022 | Haziran | 8.26-8.52 | 8,39 | 13,99% |
| 2022 | Temmuz | 8.38-8.64 | 8,51 | 15,63% |
| 2022 | Ağustos | 8.21-8.51 | 8,34 | 13,32% |
| 2022 | Eylül | 8.05-8.34 | 8,17 | 11,01% |
2022 yılının haziran ayrında yapılan 5.082.000USD yatırımın TL karşılığı bu tabloya göre 5.082.000USDx8,39TL= 42.637.980,00 TL olacak. Bu değerin üzerine 10 yıllık kesin teminat mektubunun giderini de eklediğimizde, öz sermaye ile yapılan bu 10MW’lık yatırım 8. Yılda kendini amorte edecektir.
Tabi bu aşamaya kadar sadece brüt gider ve brüt geliri analiz ettik. Ne kredi hesapladık ne faiz ve finansman maliyetleri hesapladık ne amortisman ne de duran varlık değer kaybını hesaba kattık. Vergileri, şirket işletme giderlerini vb. hiç dikkate almadık. Velhasıl kelam amacım işin temel mantığını tatbik ettirip diğer kısımları sizin tamamlayacağınız şekilde bir yol haritası oluşturmaktı.
Şimdi pek çok yatırımcının iştahını kabartmayan bir görüntü olduğunu itiraf etmeliyim. Özellikle ekonominin daraldığı şu günlerde macera tarzında görülebilecek bu yatırımda asıl önemli unsurun, fotovoltaik Güneş Elektriği üretimine yönelik “LİSANS” hakkının elde edilmesi olduğunu düşünüyorum. Yeryüzünün her geçen gün enerjiye ve özellikle temiz, yenilenebilir elektrik enerjisine ihtiyaç duyduğunu net bir şekilde anladığımız şu günlerde böylesine bir yatırımın kim olursa olsun yatırımı yapan kişiyi gerek rakiplerinden gerekse de toplumun geri kalanında 1-0 öne geçireceğine inanıyorum. Şebeke tarifesinde fotovoltaik güneş elektriği üretme denemesi de olan bu YEKA GES-3 projelerinin doğru yatırımcıların eline geçmesini temenni eder, YEKA GES-3 üçlememenin sonuna geldiğimi belirtmek isterim.
Not: Detaylı nakit akış analizi ve excel dosyaları : https://kaangokay.com/cash-flow/ ve https://kaangokay.com/20200918-eskalasyon/
[1] İlgili Yazımı okumak için : https://www.enerjiportali.com/nereyi-kapatalim-abi-mini-yekalar-nereye-kurulacak/
[2]İlgili Yazımı okumak için : https://www.enerjiportali.com/nereyi-kapattik-abi-mini-yekalar-nereye-kuruldu/
[3] İlgili Rapor için : https://itrpv.vdma.org/viewer/-/v2article/render/48393879
[4] YEKA ihalesi yarışma ilanı için link: https://www.resmigazete.gov.tr/ilanlar/eskiilanlar/2020/07/20200703-4-10.pdf
[5] Eskalasyon anlamı: https://kelimeler.gen.tr/eskalasyon-nedir-ne-demek-112810
[6] TÜİK ÜFE bilgilerine şu linkten ulaşabilirsiniz: http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1076
[7] Adamın Dibidir: https://tr.wikipedia.org/wiki/Gandalf
[8] Orçun’a İş teklifinde bulunmak isteyen olursa bana ulaşabilir.
[9] Piyasa Takas Fiyatlarını görmek için: https://seffaflik.epias.com.tr/transparency/piyasalar/gop/ptf.xhtml
[10] Müslüm Gürses’e ait özlü bir söz: https://www.izlesene.com/video/yumurtaya-can-veren-allahim-yesil-biberi-nasil-yarattin/8408552
[11] Kullandığım dolar Kuru Tahmini Sitesi, bu aralar hızla yükselen doların bir süreliğine dinginleşeceği tahmin edilmiş, bakalım doğru çıkacak mı: http://usdforecast.com/tr/dolar-kuru-tahminleri.html
Emeğinize sağlık. Değerli bir çalışma olmuş.