Kesintisiz Fotovoltaik (FV) üretim kapasitesi artışı, son on yılda güneş enerjisinden elektrik üretim manzarasının neredeyse sabit bir özelliği olmuştur. Erken sübvansiyon programları ve küresel ısınma tehdidine ilişkin artan farkındalıkla piyasa talebinin tetiklendiği 2008 ve hatta 2014’e geri dönersek, kapasite genişletme birçok FV üreticisinin, özellikle Çin’den gelenlerin ilk tercihiydi. Ölçek, bu tür üreticiler tarafından daha kaliteli güneş modülleri üretmenin ve rekabet gücü elde etmenin bir yolu olarak görülüyordu.
Ancak, ölçeklendirmede önemli riskler vardı. Yeni fabrikaların planlanan yatırım getirisi, ciddi üretim kapasitesi fazlalığı ve bunun sonucunda ortaya çıkan fiyat düşüşleri nedeniyle gerçekleşemediğinde, sıkı sermaye hatları genellikle kırılma noktasına kadar gerildi. Tüm Fv üreticileri olmasa da bir çoğu, hedeflerini dizginlemek, küçülmek, işlerini yeniden yapılandırmak ve hatta iflas başvurusunda bulunmak zorunda kaldı. Birçok ünlü marka hızla yükseldi, fakat kısa sürede yok oldu.
2020’de Covid-19’un hem Çin hem de küresel ekonomi üzerindeki etkisine rağmen, benzeri görülmemiş bir FV üretim kapasitesi genişleme dalgası Çin’in FV endüstrisini tüketti. Görünüşe göre, yeni sektör aktörlerinin eklenmesiyle tarih tekerrür ediyordu.
Bu sefer, üretim kapasitesi artışı, her zamankinden çok daha büyük ölçekte ve daha geniş kapsamdaydı. Çinli FV şirketlerinin 2020’deki resmi duyurularına dayanan bir istatistiksel analize göre, FV imalatına yatırılan toplam sermaye 300 milyar CNY’yi (47 milyar $) aştı.
Longi, Tongwei ve Trina Solar dahil olmak üzere on üç büyük FV üreticisi, 40’tan fazla üretim genişletme projesi için toplam 236 milyar CNY’den fazla yatırım yaptığını duyurdu. Bu arada, kapasite genişletme faaliyetleri, güneş enerjisi tedarik zincirindeki polisilisyum üretiminden, ingot dökümüne ve wafer (yonga plaka) kesiminden güneş hücresi ve FV modülü imalatına kadar her bağlantıyı kapsamaktaydı. Bu durumla FV modül bileşenleri ve aksesuarlarının – altyapı sehapları ve güneş takip izleme mekanizmaları, invertörler, EVA/POE filmi, PV camı, arka tabakalar ve hatta alüminyum çerçeveler dahil – üretim kapasitelerinin de önemli ölçüde genişlemesi bekleniyor.
Üretim kapasitesini artırma faaliyeti arasında dikkate değer olan, FV endüstrisinin üç yapı taşının devasa artışıydı: wafer, hücreler ve FV modülleri – verileri aşağıdaki grafiklerde verilmiştir.
Wafer (Yonga Plaka) Üretimi
Longi, tahtını ilk kez 2016’da güvence altına almış olduğu Wafer Kralı ünvanını 2020’de de korudu. Wafer kapasitesine yönelik 35 GW’dan fazla yeni yatırımla Longi, 2020’yi 75 GW’lık toplam kapasiteyle tamamladı ve 2021’in sonunda 100 GW’ın üzerine çıkacak şekilde planlamasını devam ettirdi.
Zhonghuan Solar, Longi’den biraz daha yavaş hareket etmiş olmasına rağmen yeni kontrol sahibi hissedarı TCL Group’un desteğiyle şirket, 50 GW G12 (210 mm) wafer kapasitesi planlıyor. 2021’in sonunda toplam 85 GW wafer kapasitesine gelecek olan firma, 2023’ün sonunda 135 GW kapasiteye ulaşmayı hedefliyor.
İki büyük dikey entegre modül üreticisi, JinkoSolar ve JA Solar, tedarik zincirlerini güvence altına almak için wafer kapasitesine de yatırım yaptı. Her iki firma da 2021’in sonuna kadar 30 GW wafer (yonga plaka) kapasitesine ulaşma planını paylaşıyorlar.
2020’de wafer üretim segmentinde belki de en büyük sürpriz birkaç yeni katılımcıya aitti. Wuxi Shangji Automation, 2021’in sonuna kadar 16 GW wafer kapasitesine ulaşmak için yatırımlar hedefliyor. Beijing Jingyunting Technology (JYT) ayrıca üç büyük yatırım planlıyor ve 2021’in sonuna kadar 30 GW wafer kapasitesi hedefliyor. Daha önceden ekipman tedarikçileri olan Hem Shangji hem de JYT, tedarik zincirini alt tabakalara taşımaya ve waferları kendileri üretmeye karar verdiler. Ve Aralık ayında, yeni bir wafer üreticisi olan Gaojing Solar Energy, 50 GW wafer kapasitesi için 17 milyar CNY’lik bir yatırım planıyla pazara girdi.
Bu devasa wafer kapasitesi yatırımı dalgası göz önüne alındığında ve Çin pazar araştırma enstitüsü Solarzoom’a göre, Çin’deki toplam wafer kapasitesi 2021’in sonunda neredeyse 375 GW’a ulaşacak.
Güneş Hücresi
İki büyük güneş hücresi üreticisi, Tongwei ve Aiko Solar, 2020’de daha fazla hücre kapasitesi için 10 GW yatırım yaptı. Tongwei, 2019’un sonunda sadece 20 GW hücre kapasitesine sahipti, ancak bu rakam sadece iki yıl içinde 50 GW’a çıkacak gibi görünüyor. Aiko 2019’un sonunda 10 GW’ın altına ulaşmıştı, ancak 2020’nin sonunda 30 GW’a ve bir yıl sonra 40 GW kapasiteye yükseleceği görünüyor.
Ancak daha büyük genişleme planları, güvenli bir hücre tedariki izleyen dikey olarak entegre edilmiş PV modülü üreticilerinden geliyor. Eskiden Tongwei’nin en büyük müşterisi olan Longi, toplam hücre kapasitesi 38 GW’a ulaşmak için 2020’de 23 GW daha fazla hücre kapasitesi ve 2021’de en az 3 GW ek hücre kapasitesi yatırımına karar verdi. JA Solar, Trina Solar ve Jinko, 2020’de yaklaşık 20 GW yeni kapasite planladı ve 2021’in sonunda sırasıyla toplam 30 GW, 27 GW ve 31 GW’a ulaşacaklar.
Yeni nesil güneş hücresi teknolojileri (öncelikle heterojunction (HJT) ve TOPCon arasında iki atlı bir yarış ) ile ilgili olarak, Tongwei ve Aiko Solar gibi pure-play(tek alanı bu olan) üreticileri, hangisini seçeceklerine dair sinyal verme konusunda temkinli görünüyor. Bu aynı zamanda dikey olarak entegre edilmiş hücre ve modül üreticileri için de geçerlidir. Birçok üretici, p-tipi PERC teknolojisinin piyasayı en az iki yıl daha tatmin etmeye devam edeceğini ve bu nedenle, şu anda kesin kararlar almanın zamanı olmadığını belirtiyor. Bununla birlikte, bazı daha küçük izole hücre üreticileri, bahislerini gelecek yönünde koydular. GS-Solar, Shanxi Coal International Energy Group (SCIEG) ve JP-Solar, birleşik 30 GW HJT heterojunction hattı planladı ve bu kapasiteyi kademeli bir şekilde oluşturdu. TOPCon açısından ise, Jolywood, Şubat 2020’de 2 GW TOPCon kapasitesinin kurulumuna başlayarak alana öncülük ediyor. Bu yılın sonundan önce faaliyete geçmesi planlanıyor.
Fotovoltaik Panel (Modül)
Önde gelen modül üreticileri de daha fazla modül üretim kapasitesine yönelik yatırımlarını artırdı. JA Solar, 33 GW’a yakın planlanan yeni kapasite ile 2020’deki en büyük genişlemeyi duyurdu. Bunu yakından takip eden 32,5 GW ile GCL Systems Entegrasyonu. Trina Solar, 29 GW yeni modül kapasitesi planlıyor. Jinko, Longi ve Risen sırasıyla yaklaşık 19 GW, 15 GW ve 13 GW yeni modül kapasitesi planlıyor.
En büyük iki denizaşırı oyuncu Hanwha ve VinaSolar dahil olmak üzere en büyük 12 üreticinin toplam modül kapasitesi 2019 sonunda 168 GW’a ulaştı ve 2020 sonunda 268 GW’a ulaştı. Şaşırtıcı bir şekilde, toplam modül kapasitesinin artması bekleniyor. Solarzoom’a göre 2021’in sonunda 392 GW’a ulaşacak. Üretim ve son müşteri arasındaki bağlantı olarak, 2021 boyunca büyük FV modülü üreticileri arasında şiddetli pazarlama ve satış rekabeti olması muhtemeldir. Yalnızca altı lider şirketin birleşik satış hedefleri açıklandı. Longi, Jinko, JA, Trina, Canadian Solar ve Risen, 2021 için 170 GW’ın üzerine çıkıyor. Bu, bu yıl için toplam küresel FV pazarı talebinin en iyimser tahminlerinden bazılarına yakın, hatta onlardan daha fazla.
Uzun vadeli sözleşmeler
Üretim kapasitesindeki artışlar beklentilerin arttığını gösterirken, FV modül üreticisinin karı, yıl boyunca başta Covid-19 ve ardından tedarik zinciri darboğazları olmak üzere yıl boyunca yaşanan tedarik zinciri türbülansı nedeniyle 2020’de büyük zarar gördü. Özellikle cam kıtlığı maliyetleri önemli ölçüde artırdı. Sonuç olarak, bazı üreticiler malzeme satıcılarıyla uzun vadeli sözleşmeler veya hatta daha yakın ortaklıklar kurarak durumu düzeltmeye çalıştı.
Longi, polisilisyum tedariki için Asia Silicon ve PV camı için South Glass ile uzun vadeli bir satın alma sözleşmesi imzaladı. Satış kanalları açısından Longi, waferlar için Tongwei ve Runergy ile benzer alım anlaşmaları imzalamaya istekliydi.
Tongwei, hücre üretiminin bir kısmı için Jinko ile sözleşmeler imzaladı ve hatta Longi ve Trina Solar ile ilkinden wafer satın almak ve ikincisine hücre tedarik etmek için ortak girişim araçları kurdu. Trina Solar, Tongwei’den polisilsyum satın alıyor ve gofret tedariki için Zhonghuan ve Shangji Automation ile sözleşmeler imzaladı. JA Solar, polisilisyum satın almaları için Xinte ve PV cam malzemeleri için Rainbow ile anlaşma imzaladı. Yıl boyunca buna benzer birçok anlaşma imzalandı.
Polisilisyumdaki tedarik kapasiteleri en dar gibi görünüyor. Sonuç olarak, gofret üreticileri ve polisilisyum tedarikçileri arasında çok sayıda büyük sipariş imzalandı. Çin’in polisilisyum üretiminin %90’ından fazlasının bu yıl zaten kapatıldığı bildirildi. Longi’nin polisilisyum tedarikini güvence altına almak için denizaşırı tedarikçiler OCI ve Wacker’a yöneldiği anlaşılıyor.
Genişletme Etmenleri
Ünlü Çin atasözünün dediği gibi <<“tarih” kendini tekrar etmez, ama her zaman aynı kafiyeye sahiptir. >> Güneş enerjisinin gelişiminin ilk aşamalarındaki önceki açılımlarla karşılaştırıldığında, sektör bu sefer daha fazla güvene sahip olabilir.
Yenilenen güvenin nedenleri arasında, dünyanın birçok ülkesinde ve daha da önemlisi 2019’dan bu yana Çin’de güneş enerjisinde şebeke paritesinin gelmesi yer alıyor. Güneşin artık riskli bir yatırım olarak görülmediği bankalardan ve küresel fonlardan gelen bir yatırım sınıfı olarak FV’ye de yoğun ilgi var. Çin’in Eylül ayında 2060’a kadar karbon nötr’e ve 2030’a kadar karbon zirvesine ulaşma taahhüdüyle desteklenen yenilenebilir enerjinin benimsenmesi de göz ardı edilemez. Çin’in emisyon azaltımlarına geçişinin temeli olarak, Çin’de ileriye dönük olarak 70-90 GW’lık yıllık FV kurulumları beklenebilir – ve bu çok sayıda FV Sahaları, daha önce hiç görülmemiş ölçekte kapasiteye sahip güneş modülü üreticileri tarafından tedarik edilecek.
PV MAGAZINE-13 MART 2021 tarihli https://www.pv-magazine.com/2021/03/13/the-weekend-read-unprecedented-plans-and-investments-in-chinese-pv-production-capacity/ makalesinden çeviridir.
Yazar: Vincent SHAW